Cieszenie się dobrym jedzeniem jest częścią przyjemności bycia w każdym wieku. Jednak, podobnie jak inne zmysły, możemy stracić smak, czy to tymczasowo, czy definitywnie.
Różne rodzaje utraty smaku
Rozrzucone po całej powierzchni języka kubki smakowe analizują cząsteczki z pożywienia, a następnie przekazują je do mózgu przez kilka nerwów. To właśnie te kubki smakowe pozwalają nam dostrzec smaki.
Tak więc, nawet jeśli nie zdajemy sobie z tego sprawy, koniec języka jest bardziej wrażliwy na słodycze, dno języka na gorzkie smaki, a boki języka bardziej przyjmują kwasowość i słony smak. Dodajmy również Umami, piąty smak, zwykle tłumaczony jako “głębia smaku” lub “pyszny”, znajduje się na środku języka. Jednak te kubki smakowe informują nas tylko o pierwotnych smakach. Kiedy dana osoba “próbuje” jedzenia, smaki są postrzegane także przez nos. Tak więc smak i zapach to dwa ściśle powiązane zmysły.
Anosmia-ageusia
Właśnie wtedy, gdy zmienia się lub znika, zmysł smaku rzuca nam wyzwanie. Z reguły utrzymuje się postrzeganie pierwotnych smaków przez kubki smakowe. Natomiast bardziej powszechne jest postrzeganie zapachów przez narząd węchowy (znajdujący się w górnej części dołów nosowych). Wtedy chodzi o anosmię-ageusię. Utrata smaku może być tymczasowa lub, w niektórych rzadszych przypadkach, nieodwracalna.
Zaburzenie smaku
Możliwe są również inne zaburzenia smaku, takie jak mniejsze postrzeganie smaków, a nawet zniekształcenie smaków. W takim przypadku występuje również naruszenie narządu węchu. “Jedzenie, które do tej pory było cenione, może smakować na przykład jak spalona guma lub śmieci. Rzadko są to przyjemne zapachy ” – mówi dr Morel. Następnie mówimy o dysgeirozie.
Zaburzenia kubków smakowych
Stosunkowo rzadko ageusia do pierwotnych smaków jest spowodowana zaburzeniem receptorów smaku na języku, zasłonie podniebienia lub gardle. Często wiąże się to z anosmią (utratą węchu). Rzeczywiście, cząsteczki zapachu odgrywają również rolę w postrzeganiu smaku.
“Kiedy jemy, stymulujemy narząd węchu znajdujący się w górnej części dołów nosowych” – dodaje dr Morel.
Efekt uboczny radioterapii
Zakłócenie pierwotnego smaku może wystąpić w wyniku porażenia twarzy lub po sesjach radioterapii. Następnie pacjenci często skarżą się na metaliczny smak w ustach. “Na przykład uszkodzenie nerwu twarzowego może powodować zaburzenia słodkiego smaku” -mówi dr Morel.
Choroba jamy ustnej
Inna możliwa przyczyna: choroba jamy ustnej, taka jak grzybica lub infekcja jamy ustnej, może być również spowodowana, podobnie jak zwykłe pieczenie języka. W takim przypadku agevsia jest odwracalna po przerwaniu leczenia.
Leki, a utrata smaku
Przyjmowanie niektórych leków, a także narażenie na substancje toksyczne ( tytoń, chemikalia, metale ciężkie…) są również możliwymi przyczynami ageusii. Leki zaangażowane w zaburzenia smaku są bardzo liczne i należą do różnych klas farmakologicznych : inhibitory enzymu konwersyjnego, Terbinafina, D-penicylamina, syntetyczne leki przeciwtarczycowe itp.
Zakażenie wirusem układu oddechowego / Covid19
Ponadto wirusowe zakażenie dróg oddechowych górnych dróg oddechowych może być również przyczyną ageusii, która często jest również związana z zaburzeniem węchu. To właśnie lekarze stwierdzają w przypadku Covid-19.
Ageusia, a także anosmia, byłyby w tym kontekście całkiem dobrym znakiem, objawy te odzwierciedlałyby łagodną postać choroby. Jednak ageusia nie jest specyficzna dla koronawirusa. Zaburzenie może również występować w innych typach infekcji dróg oddechowych i mniej lub bardziej trwale wpływać na narząd zmysłów. “Każdy mógł tego doświadczyć : nawet banalne przeziębienie może spowodować chwilową zmianę smaku” – mówi dr Morel.
Starzenie
Starzenie się również odgrywa rolę. “Podobnie jak wzrok lub słuch, zmysł smaku pogarsza się z wiekiem” – zauważa dr Morel. W takim przypadku zmiana smaku jest często nieodwracalna.
Kiedy należy się skonsultować ?
W przypadku długotrwałego pogorszenia smaku umów się na wizytę u lekarza, który w razie potrzeby może skierować Cię na laryngologa. Po ustaleniu przyczyny zaburzenia lekarz może zasugerować kilka badań, aby lepiej poznać rodzaj ageusia, na którą cierpisz.
Wśród tych różnych przeglądów chemiczna smakometria pozwala zbadać cztery podstawowe smaki przy użyciu słodkich, słonych, gorzkich i kwaśnych substancji na języku. Będzie także w stanie wykonać elektrogustometrię. Ten egzamin ma na celu wywołanie małych wyładowań elektrycznych na języku w celu wywołania wrażenia smakowego. W niektórych rzadkich przypadkach można rozważyć biopsję brodawek. Wreszcie, aby dowiedzieć się, czy dotyczy to również narządu węchowego, można zaproponować olfaktoterapię. Jednak nie wszystkie centra medyczne są przystosowane do przeprowadzania takich badań.
Jakie zabiegi ?
W obliczu ageus nie ma prostego i unikalnego leczenia. Należy wziąć pod uwagę konkretną przyczynę zaburzenia. “Jeśli jest to grzybica jamy ustnej, smak powinien powrócić po zakończeniu leczenia” – dodaje specjalista. Dobra higiena jamy ustnej lub zmiana leczenia, jeśli lek został powiązany, może wystarczyć do rozwiązania problemu. “W przeciwieństwie do tego, gdy ageusia jest spowodowana urazem nerwu lub związana z wiekiem, tak naprawdę nie ma lekarstwa”.